Purush Bachat Gat Name In Marathi 2025 महाराष्ट्र राज्यात या प्रमाणे महिला बचत गट आहेत त्याप्रमाणेच पुरुष देखील एकत्र येऊन बचत गटांची स्थापना करतात. या बचत गटाच्या माध्यमातून ज्या तरुणांना स्वतःचा व्यवसाय सुरू करावयाचा असतो तसेच ज्या तरुणांना स्वतःच्या पायावर उभे रहायचे आहे त्यांना आर्थिक मदत केली जाते.
पुरुष बचत गट म्हणजे काय?
पुरुष बचत गट (Men’s Self-Help Group – SHG) म्हणजे पुरुष सदस्यांनी एकत्र येऊन केलेली आर्थिक आणि सामाजिक कार्यांसाठीची संघटना होय. ज्या प्रमाणे महिलांचा एखादा महिला बचत गट असतो त्याचप्रमाणे पुरुष बचत गटाची रचना केली जाते. अशा पुरुष बचत गटांचा मुख्य उद्देश मध्यमवर्गीय तरुणांना स्वतःचा एखादा उद्योग सुरु करण्यासाठी आर्थिक तसेच सामाजिकदृष्ट्या सक्षम करणे.
पुरुष बचत गटाचे मुख्य उद्दिष्टे
- सामूहिक बचत: पुरुष गटाचे सदस्य नियमितपणे ठरावीक रक्कम ठरवलेल्या तारखेला गटात जमा करतात, ज्यामुळे आपत्कालीन परिस्थितीत किंवा छोट्या-छोट्या गरजांसाठी सदस्यांना आर्थिक सहाय्य मिळते.
- कर्ज उपलब्धता: गटात बचत केलेल्या रकमेच्या आधारे सदस्यांना गटामार्फत कमी व्याजाने कर्ज उपलब्ध करून दिले जाते.
- सामूहिक निर्णयप्रक्रिया: गटाने घेतलेले निर्णय सदस्यांच्या भल्यासाठी असतात आणि या प्रक्रियेमुळे सगळ्यांमध्ये विश्वास व सहकार्य वाढते.
- स्वतःचा उद्योग सुरु करण्यासाठी आर्थिक मदत: कर्ज किंवा इतर संसाधनांद्वारे लघुउद्योग किंवा स्वयंरोजगार सुरु करण्यासाठी मदत केली जाते.
- शिकवण आणि कौशल्यविकास:
गट सदस्यांना आर्थिक व्यवस्थापन, उद्योजकता आणि व्यावसायिक कौशल्यांचे प्रशिक्षण दिले जाते.
पुरुष बचत गटाची कल्पना आणि संकल्पना
पुरुष बचत गट (Male SHG) ही महिलांच्या स्व-सहायता गटांपासून प्रेरणा घेऊन सुरु करण्यात आलेली एक कल्पना आहे. जरी महिलांसाठी बचत गट जास्त प्रमाणात लोकप्रिय असले तरी ग्रामीण भागातील पुरुषांसाठी देखील सामूहिक बचत, कर्ज, व रोजगाराच्या संधी मिळाव्यात यासाठी पुरुष बचत गट उपयुक्त ठरतो.
पुरुष गटाची रचना
- सदस्य संख्या: 10-20 पुरुष.
- नियम: गटाच्या कामकाजासाठी ठरावीक नियमावली आखून दिलेली असते.
- बैठका: महिन्याला किंवा आठवड्याला बैठक होते.
- बचत आणि जमा: प्रत्येक सदस्य ठरावीक रक्कम (उदा. 500, 1000 रुपये) बचतीसाठी जमा करतो.
पुरुष बचत गटाची कार्यपद्धती
- नियमित बचत: सदस्यांनी मासिक, साप्ताहिक, किंवा ठराविक तारखेला निधी जमा करणे.
- गट स्थापन करणे: गावातील पुरुषांना एकत्र आणून गट तयार करणे.
- कर्ज प्रक्रियेची निगराणी: बचत गटातील गरजू सदस्यांना कर्ज देण्यासाठी विशिष्ट निकष तयार करणे व पैसे परतफेडीसाठी वेळेचे नियमन करणे.
- स्व-नियमन: गटात पारदर्शकता आणण्यासाठी नोंदणीकृत सदस्य स्वत: नियम तयार करतात व त्याचे पालन करतात.
पुरुष बचत गटाचे संभाव्य लाभदायक क्षेत्रे
- लघुउद्योग सुरू करणे: गटातील नोंदणीकृत सदस्य बचत गटातून कर्ज घेऊन किराणा दुकान, दुग्धव्यवसाय, शेतीसाठी आधुनिक तंत्रज्ञान वापरणे, कापड व्यवसाय, इत्यादी प्रकारचे उद्योग सुरू करतात.
- कौशल्यविकास कार्यक्रम: पुरुष बचत गटांना विविध कौशल्य विकास प्रशिक्षण दिले जाते, उदा. ऑटोमोबाईल रिपेअरिंग, इलेक्ट्रिशियन, शेतीतील आधुनिक कौशल्ये, इ.
- सामाजिक योगदान: गावातील स्वच्छता, पाणी व्यवस्थापन, शाळा किंवा सामुदायिक कार्यक्रमासाठी निधी उभारणी केली जाते.
राज्य सरकार व अन्य संस्थाकडून मदत
- पुरुष बचत गटांना राज्य सरकार, बँका किंवा स्वयंसेवी संस्थांकडून निधी, प्रशिक्षण, व कौशल्य मदत मिळते.
पुरुष बचत गटातील अडचणी आणि मर्यादा
- पुरुष गटांमध्ये जागरूकतेचा अभाव निर्माण होण्याची शक्यता असते.
- काही गटांमध्ये वाद आणि व्यवस्थापनातील समस्या उद्भवतात
- कर्जफेडीच्या अडचणींमुळे काही वेळा बचत गटाचे विघटन होते.
पुरुष बचत गटाची यशस्वी उदाहरणे
- आंध्र प्रदेश आणि तामिळनाडू: या राज्यांमध्ये पुरुष बचत गटांनी दुग्ध व्यवसाय आणि शेतमाल प्रक्रिया उद्योगांतून चांगले उत्पन्न मिळवले आहे.
- महाराष्ट्रातील पुरुष बचत गट: जल व्यवस्थापन आणि शेतीच्या सुधारित तंत्रज्ञानामुळे बचत गटांनी गावांच्या विकासात महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे.
पुरुष बचत गटाचे काही फायदे
- आर्थिक मदत तसेच आत्मनिर्भरता वाढते.
- सामाजिक समस्या सोडवण्यासाठी सामूहिक प्रयत्न होतात.
- उद्योग सुरु करण्यासाठी आर्थिक सहाय्य उपलब्ध होते.
- कर्जावर कमी व्याजदर आकारला जातो.
निष्कर्ष
- पुरुष बचत गट हे केवळ आर्थिक सुधारणा करणारे साधन नाही तर ते एक सामूहिक चळवळ निर्माण करण्याचे एक माध्यम आहे. या माध्यमातून पुरुष स्वत:बरोबर त्यांच्या कुटुंबीय आणि समाजासाठी सकारात्मक बदल घडवू शकतात.
- पुरुष बचत गट हे ग्रामीण आणि शहरी भागातील पुरषांसाठी एक नवा उपक्रम आहे, ज्याद्वारे ते आर्थिकदृष्ट्या स्वतंत्र बनू शकतात आणि त्यांच्या आयुष्यात सकारात्मक बदल घडवून आणू शकतात.
आम्ही महाराष्ट्र राज्यातील पुरुष बचत गटाची नावे खाली दिली आहेत
- गुरुदेव शेतकरी उत्पादक बचत गट
- हरे कृष्णा शेतकरी उत्पादक बचत गट
- जय भवानी शेतकरी उत्पादक बचत गट
- जय हनुमान शेतकरी उत्पादक बचत गट
- जय हनुमान शेतकरी उत्पादक बचत गट
- महंत महाराज शेतकरी बचत गट
- माऊली शेतकरी उत्पादक बचत गट
- शिवाजी महाराज शेतकरी उत्पादक बचत गट
- शिवाजी महाराज शेतकरी उत्पादक बचत गट
- समृद्धी शेतकरी बचत गट
- नरनाळा पुरुष बचत गट
- बळीराजा शेतकरी बचत गट
- सेंद्रिय शेतकरी उत्पादक गटनेहरू युवा बचत समूह गट
- श्री दत्त कृपा शेतकरी बचत गट
- गौरव किसान बचत गट
- गवळी बाबा रेशीम शेतकरी गट
- कृषि क्रांती शेतकरी बचत गट
- राजे छत्रपती बहुउद्देशीय शेतकरी बचत गट
- नरसिंह कृषिविकास शेतकरी बचत गट
- गंगामाता शेतकरी बचत गट
- आदर्श सहकारी शेतकरी बचत गट
- श्री सिद्धेश्वर महाराज शेतकरी गट
- अन्नपूर्णा शेतकरी बचत गट
- पंचकृष्णा शेतकरी बचत गट
- बळीराजा भाजीपाला शेतकरी बचत गट
- बळीराजा स्वयं सहाय्यता शेतकरी बचत गट
- बळीराजा शेतकरी बचत गट
- भूमाता शेतकरी बचत गट
- गंगानंद शेतकरी विकास गट बचत गट
- गायत्री कृषि विकास बचत गट
- जगदंबा शेतकरी बचत गट
- कर्मभूमी शेतकरी बचत गट
- कृषि समर्पण शेतकरी बचत गट
- महाबळीराजा शेतकरी बचत गट
- खिर्डी प्रगत शेतकरी बचत गट
- प्रगतीशील शेतकरी बचत गट
- रामकृष्ण शेतकरी बचत गट
- शिवछत्रपती शेतकरी बचत गट
- जिवनज्योती शेतकरी बचत गट
- छत्रपती बळीराजा शेतकरी बचत गट
- स्वप्नपूर्ती शेतकरी बचत गट
- श्रीराम बहुउद्देशीय शेतकरी बचत गट
- नृसिंह शेतकरी बचत गट
- संत गजानन शेतकरी बचत बचत गट
- विश्वनाथ शेतकरी बचत गट
- कृषि संजीवनी स्वयं सहाय्यता शेतकरी बचत गट
- कृषि क्रांती बहुद्देशी शेतकरी गट
- जय भोले शेतकरी बचत गट
- शिवशक्ती शेतकरी बचत गट
- राजमाता जिजाऊ महिला शेतकरी बचत गट
- छत्रपती शेतकरी बचत गट
- संत नामदेव महाराज शेतकरी बचत गट
- स्व श्री सोगाजी पाटील शेतकरी बचत गट
- वेदिका शेतकरी बचत गट
- छत्रपती शेतकरी बचत गट
- संत गजानन महाराज शेतकरी बचत गट
- वेदांत शेतकरी बचत गट
- धनश्री कृषि व कृषि उत्पादक शेतकरी बचत गट
- छत्रपती शाहू महाराज शेतकरी बचत गट
- माऊली शेतकरी बचत गट
- रयतेचा राजा शेतकरी बचत गट
- सावित्रीबाई फुले महिला शेतकरी बचत गट
- श्री साई शेतकरी बचत गट
- श्री. स्वामी समर्थ शेतकरी बचत गट
- भूमीपुत्र शेतकरी बचत गट
- राजे संभाजी शेतकरी बचत गट
- देवकी नंदन शेतकरी बचत गट
- संघर्ष शेतकरी बचत गट
- धनश्री कृषि व कृषि उत्पादक शेतकरी बचत गट
- माउली केळी व कापूस उत्पादक शेतकरी बचत गट
- भूमिका शेतकरी बचत गट
- भोलाई माता शेतकरी बचत गट
- जय बालाजी शेतकरी बचत गट
- शिव छत्रपती शेतकरी बचत गट
- श्री दुर्गामाता शेतकरी स्वयंसहाय्यता बचत गट
- दत्तकृपा शेतकरी बचत गट
- निसर्ग शेतकरी बचत गट
- समृद्धी शेतकरी बचत गट
- केशवराज शेतकरी स्वयंसहाय्य्यता बचत गट
- भरत कृषि सहाय्यता शेतकरी स्वयंसहाय्यता बचत गट
- श्री. स्वामी समर्थ शेतकरी स्वयंसहायता बचत गट
- जय हनुमान शेतकरी बचत गट
- श्री. विठ्ठल शेतकरी बचत गट
- किसान मित्र शेतकरी बचत गट
- प्रगतशील शेतकरी बचत बचत गट
- नानाजी देशमुख शेतकरी बचत गट
- साईलीला शेतकरी बचत बचत गट
- कै. अशोकराव ढोसणे शेतकरी बचत गट
- श्री न्यू खंडोबा शेतकरी बचत गट
- माऊली शेतकरी बचत गट
- कृषि क्रांती शेतकरी बचत गट
- सम्राट कृषि उद्योग शेतकरी बचत गट
- प्रगत शेतकरी सहाय्यता बचत गट
- श्री. व्यंकटेश शेतकरी बचत गट
- कृषीधन शेतकरी स्वयंसहायता बचत गट
- जय हो बळीराजा शेतकरी स्वयंसहायता बचत गट
- मातोश्री महिला बचत गट
- स्वराज्य शेतकरी स्वयंसहाय्यता बचत गट
- जय मल्हारराव शेतकरी स्वयंसहाय्यता बचत गट
- जय भवानी शेतकरी स्वयंसहाय्यता बचत गट
- नगाजी महाराज शेतकरी बचत गट
- अहिल्याबाई महिला बचत गट
- भवानी माता महिला बचत गट
- जय माता दी महिला बचत गट
- मेहेरबाबा महिला बचत गट
- प्रेरणा महिला बचत गट
- राजमाता जिजाऊ महिला बचत गट
- राणी लक्ष्मीबाई महिला बचत गट
- साहारा महिला बचत गट
- समृद्धी महिला बचत गट
- सत्यसाई महिला बचत गट
- सावित्रीबाई महिला बचत गट
- प्रगती शेतकरी बचत गट
- आदर्श शेतकरी बचत गट
- माऊली शेतकरी बचत गट
- मा जिजाऊ शेतकरी स्वयं सहाय्यता बचत गट
- संकल्प शेतकरी बचत गट
- जय गजानन शेतकरी बचत गट
- गहनिनाथ महाराज शेतकरी बचत गट
- वाशिम स्वामी समर्थ शेतकरी बचत गट
- कृषि प्रगती बचत गट
| महिला बचत गट नोंदणी अर्ज | येथे क्लिक करा |
| बचत गट ठराव नमुना PDF | येथे क्लिक करा |
| महिला बचत गट नावे | येथे क्लिक करा |
| Telegram Group 1 | Join |
| Telegram Group 2 | Join |
| Facebook Page 1 | Follow |
| Facebook Page 2 | Follow |
