आम्ही खाली बचत गटाचे नियम तसेच अटी व शर्ती यांची सविस्तर माहिती दिलेली आहे. त्यामुळे तुम्ही हा लेख शेवटपर्यंत वाचा.
बचत गटाचे नियम
- गटाचे लेखा साहित्य व रेकॉर्ड, भरणा, मासीक अहवाल नियमीत असावा.
- गटामध्ये अध्यक्ष/ सचिव यांचे अनुपस्थीतीत गटाचे क्रमवार सदस्यावर जबाबदारी राहिल. रेकॉर्ड सचिवांकडे असावे.
- दरवर्षी क्रमवार सदस्याचे यादी नुसार अध्यक्ष व सचिव यांचे पदाची नियुक्ती करावी लागेल.
- गटाचा आर्थीक हिशोब ठेवुन देवाण घेवाण करण्यात यावी.
- गटाचे 6 महिण्याचे खाते पुस्तीका पडताळणी नुसार रजिष्टर नोंद प्रमाणपत्र गटाला देण्यात येईल.
- गटाचे सदस्य बदलविण्याकरीता बँकेचे पत्र व ठरावाची प्रत महिला व बालकल्याण विभागाला देण्यात यावे.
- गटातील सदस्यांनी अध्यक्ष / सचिव यांनी गटा संबंधीत सर्व कार्य स्वतः महिला सदस्यांमार्फत करावी. प्रतिनीधी मार्फत करु नये.
- गटाचे ग्रुप फोटो सादर करणे आहेत.
- एका वर्षात गटाचा व्यवहार15 लाख रुपयापेक्षा जास्त झाल्यास सदर व्यवहाराचे ऑडीट करावे कि नाही याविषयी परिस्थितीप्रमाणे वार्षिक बैठकीत सर्वानुमते निर्णय घेण्यात येईल.
- सदर गटाच्या कामकाजाबद्दल जास्तीत जास्त माहिती इलेक्ट्रोनिक माध्यमातून देण्याचा प्रयत्न केला जाईल.
- सभासद एकाच भागातील, वस्तीतील, गल्लीतील व एकमेकांना ओळखणारे असावेत.
- सभासद गरीब व गरजू असावेत.
- सभासदांचे खाते दर वर्षाच्या 01 जानेवारीला प्राप्त लाभासह अद्यावत करण्यात येईल व त्याबाबतची माहिती सभासदास वार्षिक स्लीप देऊन कळविण्यात येईल.
- सभासदांनी आपले सभासद अर्ज, 3 पासपोर्ट फोटो ,बँक पासबुक XEROX, आधार कार्ड, PAN कार्ड, वारसा प्रमाणपत्र देणे बंधनकारक असेल.
- सभासदांमध्ये सांमजस्य, आपुलकी, परस्पर विश्वास असावा व ते एकविचाराने वागणारे असावेत.
- सभासदांमध्ये जातीभेद असू नयेत.
- सभासद समान आर्थिक स्तरावरील असावेत.
- गटांच्या बैठकीची तारीख व वेळ निश्चित असावीत.
- गटांची बैठक फिरती व मध्यवर्ती ठिकाणी असावी.
- गटाच्या बैठकीत सर्वांनी गोलाकार व एका पातळीत बसावेत.
- गटाच्या बैठकीत सर्व सदस्य उपस्थित असावेत.
- गटातील प्रत्येक सभासदाने प्रत्येक महिन्याला 1 हजार रुपये नियमितपणे महिन्याच्या 25 तारखेपर्यंत रोख अथवा बँक खात्यात जमा करावे. सदर बचतीची रक्कम सर्वानुमते ठराव घेऊन कमी अथवा जास्त करण्यात येईल.
- गटाच्या गरजेनुसार बैठकीत गैरहजर राहणाऱ्या सभासदास दंड करण्यात यावा. गटांची बचत बैठकीमध्येच गोळा केली पाहिजे.
- बचत वेळेवर न भरणाऱ्या सभासदास दंड केला पाहिजे.
- सभासदांनी बहुमतांनी वेळोवेळी घेतलेले ठराव सर्व सभासदांना बंधनकारक असतील.
- अध्यक्ष, खजिनदार, सचिव यांची निवड लोकशाही पध्दतीने व्हायला हवी. सभासदांसाठी अंतर्गत कर्ज देण्यापूर्वी व्याजदर हा सर्वानुमते व सहमतीने ठरविण्यात यावा.
- कर्ज दिल्यानंतर परतफेडीसाठी समान हप्ते ठरवून सभासदास मुदत देण्यात यावी. समान 10 हप्यामध्ये परतफेडीची मर्यादा असावी.
- गटाच्या खात्यावर अत्यावश्यक प्रसंगासाठी 50000/- कायमस्वरूपी जमा राहतील व अत्यावश्यक प्रसंगी या रक्कमेचा सर्वानुमते ठराव घेऊनच वापर करता येईल व पुढील महिन्यातील जमा होणाऱ्या रकमेतून सदर रक्कम स्थिर ठेवण्यात येईल.
- कर्जासाठी जमिनदार हा गटातील सभासद असावा.
- बचतगटामार्फत सामाजिक ,शैक्षणिक ,सांस्कृतिक उपक्रम सर्वानुमते राबविण्यात येतील.
- कर्ज देत असताना अत्यावश्यक गरजेस प्रथम प्राधान्य देण्यात यावे.
- कर्जाची परतफेड वेळेवर न केल्यास सभासदावर दंडात्मक कार्यवाही करण्यात यावी.
- कर्जाचा व्याजदर हा द.सा.द.शे. 15% असेल. व्याजदर कमी अथवा वाढविण्याचे सर्वानुमते ठरविण्यात येईल. कर्जाचा धनादेश दिल्या दिनांकापासून 10 दिवसात परतफेड केल्यास कसल्याच प्रकारचे व्याज आकारले जाणार नाही. 10 दिवसाच्या नंतर व 1 महिन्याच्या आत परतफेड केल्यास पूर्ण महिन्याचे व्याज आकरण्यात येईल.
- सभासद सज्ञान असणे आवश्यक आहे.
- 60 वर्षावरील अल्पसंख्यांक व्यक्तींना सभासद होता येणार नाही.
- कर्ज वसुलीची जबाबदारी सर्व सभासदांची राहील.
- सभासदांनी एका आर्थिक वर्षांच्या आत गटाचा राजीनामा दिल्यास तर त्याला त्याची फक्त जमा रक्कम परत करण्यात येईल कसल्याही प्रकारचे व्याज अथवा लाभ मिळणार नाही.
- सदस्याला स्वतः खाते बंद करायचे असेल तर त्याचे स्वतःकडे असलेली थकबाकी भरलेली पाहिजे.
- हिशेब केल्यावर 1 महिन्यांचे आत त्याला त्याचा लाभांश देता येईल.
- भविष्यात आवश्यकता भासल्यास विविध उद्योग पूर्तीसाठी बँकेमार्फत सर्वानुमते कर्ज घेण्यात येईल.
- दुर्दैवाने एखाद्या सभासदाचा मृत्यू झाल्यास त्याने नामनिर्देशित केलेल्या वारसाला सभासदाच्या नावे जमा असलेली सर्व रक्कम नियमाप्रमाणे धनादेशाद्वारे अदा करण्यात येईल.
- सभासद जास्त पैसे द्यावयाचे असेल तर हे विशेष सभेपुढे ठराव मांडून सर्वानुमते मंजुरी करीता सादर करण्यात येईल.
- जर सभासद मरण पावला तर त्याने पूर्वी नोंदविलेल्या वारसदारास त्याची जमा रक्कम योग्य ते कागदपत्रे दाखल केल्यानंतर देण्यात येईल जर वारसदार अल्पसंख्यांक असेल तर नावात बदल करुन सदस्य होता येईल.
- निरनिराळ्या शासकिय योजना मधून अनुदान मिळाल्यास स्वयंसहाय्यता गटाच्या नावाने बँकेत जमा करता येईल व त्यातील निधी सभासदांना कर्ज रूपाने लघु उदयोगाकरिता देता येईल.
- सभासदाची मासिक ठेव व कर्जहप्ता दि 25 ते 30 तारखेच्या दरम्यान जमा नाही झाल्यास पुढील प्रतिदिवसासाठी 5 रुपयांप्रमाणे दंड भरावा लागेल.
- गटातील कोणत्याही सभासदास कर्ज मागणी करता येईल . खात्यातील जमा रक्कमेपेक्षा जास्त कर्ज मागणी झाल्यास अवश्यकता व गरजेस प्राधान्य देऊन सर्वानुमते कर्ज वाटप करण्यात येईल. सुरुवातीस कर्जमर्यादा 25,000/- रुपये असेल यात वेळोवेळी सर्वानुमते ठराव घेऊन वाढ कारण्यात येईल.
- पैसे ( रक्कम) सचिव किंवा सहयोगीने बँकेत जमा करता येईल.
- अनावश्यक कामाकरीता बँकेतून पैसे काढता येणार नाही.
- अध्यक्ष व सचिव व पदाधिका-यांवर सदस्यांचा विश्वास नसल्यास त्याऐवजी इतर सदस्यांना नेमता येईल त्याबाबत सभेत निर्णय घ्यावा.
- 25,000/- रुपये पर्यंतच्या कर्जासाठी गटातील एक जामीनदार असणे आवश्यक आहे. कर्जाची परतफेड मुद्दल व व्याजाची गणना करून एकूण 10 हप्त्यात करावी लागेल व त्यामध्ये बदल करण्याचे अधिकार सर्वानुमते संचालक मंडळास रहातील.
- अल्पसंख्यांक स्वयंसहाय्यता गटातील सदस्य सभेस तीनदा गैरहजर असल्यास सभासदत्व रद्द करता येईल.
- अध्यक्ष व सचिव यांनी कर्ज घेतले त्यांनी त्यांचा हिशोब दर महिन्यांनी सभेपुढे सादर करावा.
- बचतगटाची मासिक बैठक, वार्षिक बैठक,चहापाणी खर्च व वेळोवेळी लागणारी स्टेशनरी खर्च बचतगटाच्या रक्कमेतून करण्यात येईल.
- कर्जवाटप एप्रिल महिन्यापासून सुरु करण्यात येईल.
- राष्ट्रीयकृत बँकेत बचतगटाचे खाते उघडण्यासाठी गटाच्या नावाने PAN कार्ड काढून घेण्यात यावे. सदर खात्यावरील रक्कम कसल्याच प्रकारे रोखीने हस्तांतरित करण्यात येणार नाही सर्व व्यवहार ACCOUNT TRANSFER चेकद्वारे करण्यात येतील.
- वरील नियम सर्व सभासदांना बंधनकारक असून कालपरत्वे आवशक्यते नुसार गटाच्या सर्वसाधारण बैठकीत बहुमताने ठराव घेऊन बदलता येतील.
महिला बचत गट नोंदणी अर्ज : येथे क्लिक करा
बचत गट ठराव नमुना PDF : येथे क्लिक करा
महिला बचत गट नावे : येथे क्लिक करा
शासनाच्या इतर योजना
- स्वतःचा व्यवसाय सुरु करण्यासाठी सरकार देत आहे बिनव्याजी कर्ज त्यासाठी वाचा अण्णासाहेब पाटील कर्ज योजना
- राज्य सरकार महिलांना व्यवसाय सुरु करण्यासाठी देत आहे कर्ज त्यासाठी वाचा महिला बचत गट समृद्धी कर्ज योजना
- युवकांना स्वतःचा उद्योग सुरु करण्यासाठी राज्य सरकार देत आहे 1 लाखाचे कर्ज त्यासाठी वाचा थेट कर्ज योजना
- स्वतःचा व्यवसाय सुरु करण्यासाठी सरकार देत आहे 10 लाखाचे कर्ज त्यासाठी वाचा महिला स्वयंसिद्धी व्याज परतावा योजना
- स्वतःचा व्यवसाय सुरु करू इच्छिणाऱ्या नागरिकांना सरकार देत आहे 1 लाख रुपयांचे कर्ज त्यासाठी वाचा वसंतराव नाईक कर्ज योजना
सारांश
आम्ही आशा करतो कि तुम्हाला बचत गटाचे नियम ची सर्व माहिती मिळाली आहे तसेच तुमचे काही प्रश्न असल्यास आम्हाला कंमेंट्स किंवा ई-मेल द्वारे नक्की कळवा. [बचत गटाचे नियम]